ΚΕΙΜΕΝΟ
Βία και αθλητισμός
Είναι γνωστή η προσομοίωση της σημειολογίας του γηπέδου με την τελετουργία του πολέμου. Οργανωμένες ομάδες ‐ σχηματισμοί οπαδών, τα χρώματα της κάθε ομάδας, σημαίες και άλλα σύμβολα, τύμπανα, φωνές, τραγούδια, συνθήματα, συνθέτουν την ατμόσφαιρα ενός σημαντικού αγώνα, στοχεύουν στην καταπτόηση του αντιπάλου και τελικά, συμβάλλουν αποφασιστικά στη γοητεία και την έλξη που ασκούν τα ομαδικά αθλήματα, και ιδιαίτερα στη χώρα μας το ποδόσφαιρο.
Το πρόβλημα δημιουργείται όταν η συγκεκριμένη διάθεση εκδηλώνεται επιθετικά σε βάρος άλλων προσώπων ή κατά πραγμάτων και εγκαταστάσεων. Αυτές οι εκδηλώσεις βίας χαρακτηρίζονται από «εκφραστικότητα», καθώς απουσιάζει κάποιο εμφανές υλικό όφελος, και από ομαδική ανωνυμία λόγω της συλλογικής δράσης. Οι δυο αυτοί παράγοντες από τη μια πλευρά διευκολύνουν την αυθόρμητη και αστάθμητη συμπεριφορά και από την άλλη δυσχεραίνουν τον παραδοσιακό αποτρεπτικό ρόλο του συστήματος ποινικής καταστολής (νομοθεσία‐διωκτικές αρχές‐δικαστήρια‐σύστημα κυρώσεων).
Η εικόνα περιπλέκεται καθώς η βία στα γήπεδα έχει τις ρίζες της στη γενικότερη διάχυση της συμβολικής, ψυχολογικής και φυσικής βίας στην ευρύτερη κοινωνία, αλλά και στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού. Με αποτέλεσμα την επένδυση ισχυρών οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων σε αυτό το χώρο.
Παρά τα διαδεδομένα στερεότυπα, η ομάδα των οπαδών που είναι δυνατόν να εμπλακούν σε επεισόδια δεν είναι καθόλου ομοιογενής. Ακόμη και τα μέλη των οργανωμένων συνδέσμων διακρίνονται σε κατηγορίες. Μόνο ένας στενός πυρήνας που δεν υπερβαίνει το 10% του συνόλου τους επιδιώκει τη βίαιη αντιπαράθεση και πρωτοστατεί στην πρόκληση επεισοδίων. Οι σχετικές έρευνες για το προφίλ των ακραίων οπαδών καταλήγουν ότι πρόκειται για άντρες, νέους –είκοσι ετών κατά μέσο όρο– άγαμους, κατοίκους μεγάλων πόλεων. Η κοινωνική τους προέλευση είναι κυρίως μικροαστική , ενώ η οικονομική τους κατάσταση και το επίπεδο εκπαίδευσης δε διαφέρει ιδιαίτερα από το γενικό μέσο όρο. […]
Σύμφωνα με τα ερευνητικά ευρήματα, ο πιο επικίνδυνος συνδυασμός παραγόντων που πυροδοτούν επεισόδια στα γήπεδα έχει κατά σειρά σημασίας ως εξής: «φανατισμός‐αφορμή‐ανεπαρκής αστυνόμευση», ενώ την κύρια αφορμή συνιστά συνήθως η «πρόκληση των αντίπαλων οπαδών».
Ταυτόχρονα, παρατηρείται πολλαπλασιασμός των περιστατικών επεισοδίων κατά τη μεταφορά οπαδών είτε πριν είτε μετά τον αγώνα (ή και τα δύο). Από τις δέκα τέτοιες περιπτώσεις κατά αγωνιστικές περιόδους μόνο σε δύο ή περίπου τρεις υπάρχουν επεισόδια και κατά τη διάρκεια του αγώνα, προφανώς λόγω των αυξημένων μέτρων αστυνόμευσης.
Αυτό όμως σημαίνει ότι η αυξημένη αστυνόμευση δεν μπορεί να αποτρέψει τα επεισόδια εκτός του αγωνιστικού χώρου και να περιστείλει τελικά το φαινόμενο.
Διασκευασμένο άρθρο του Βασίλη Καρύδη, «Κυριακάτικη»

Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου χωρίς δικά σας σχόλια (80 -100 λέξεις).
Μονάδες 25

Β.1. Να σχολιάσετε σε μία παράγραφο 80‐100 λέξεων το περιεχόμενο του παρακάτω αποσπάσματος: «Η εικόνα περιπλέκεται καθώς η βία στα γήπεδα έχει τις ρίζες της στη γενικότερη διάχυση της συμβολικής, ψυχολογικής και φυσικής βίας στην ευρύτερη κοινωνία, αλλά και στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού».
Μονάδες 10

Β.2.
α) Να εντοπίσετε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς στην τέταρτη παράγραφο του κειμένου.
Μονάδες 07

β) Να αιτιολογήσετε τη χρήση των εισαγωγικών σε καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις:
- «εκφραστικότητα»
- «φανατισμός‐αφορμή‐ανεπαρκής αστυνόμευση»
- «πρόκληση των αντίπαλων οπαδών»
Μονάδες 03

Β.3. Να εντοπίσετε τον τρόπο ανάπτυξης της παραγράφου: «Είναι γνωστή η προσομοίωση της σημειολογίας του γηπέδου … στη χώρα μας το ποδόσφαιρο».
Μονάδες 05
Β.4. α) στοχεύουν, συμβάλλουν, δυσχεραίνουν, ομοιογενής, υπερβαίνει: να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παραπάνω λέξεις.
Μονάδες 05
β) συλλογικής, αυθόρμητη, ισχυρών, γενικό, αυξημένη: να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις λέξεις που σας δίνονται.
Μονάδες 05

Γ. Το σχολείο σας οργανώνει μια εκδήλωση θέμα τα φαινόμενα εκφυλισμού του αθλητικού πνεύματος. Να συνθέσετε μία ομιλία στην οποία να εξηγήσετε τις επιπτώσεις του εκφυλισμού του αθλητικού ιδεώδους και να παρουσιάσετε με ποιους τρόπους και μέσα από ποιους θεσμούς μπορεί να διαμορφωθεί μία επιμελημένη αθλητική αγωγή. (400–500 λέξεις)
Μονάδες 40

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α.
Το κείμενο αναφέρεται στην βία των αθλητικών χώρων. Αρχικά, ο συγγραφέας περιγράφει τη «γοητεία» που ασκεί το ποδόσφαιρο. Παράλληλα, τονίζει την αρνητική πλευρά του φαινομένου με την ύπαρξη βίας, η οποία ενισχύεται απ’ την ανωνυμία της μάζας. Στη συνέχεια, καταδεικνύει ως γενεσιουργά αίτια την γενικότερη βία της κοινωνίας και την εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, που υποκρύπτει οικονομικοπολιτικά συμφέροντα. Έπειτα, με πορίσματα ερευνών επισημαίνει τις κατηγορίες των ακραίων οπαδών, οι οποίοι είναι ελάχιστοι σε σχέση με το σύνολο. Επιπρόσθετα, διαπιστώνει ότι τα βίαια επεισόδια είναι αποτέλεσμα φανατισμού, ελλιπούς αστυνόμευσης, αλλά κυρίως λόγω προκλήσεων των αντιπάλων. Εν κατακλείδι, θεωρεί ότι ακόμα κι αν και υπάρχει αστυνόμευση, στους εξωτερικούς χώρους τα βίαια επεισόδια δεν μπορούν να εκλείψουν.

Β.1. «Η εικόνα περιπλέκεται καθώς η βία στα γήπεδα έχει τις ρίζες της στη γενικότερη διάχυση της συμβολικής, ψυχολογικής και φυσικής βίας στην ευρύτερη κοινωνία, αλλά και στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού». Αποτελεί μεγάλη πληγή για το σύγχρονο αθλητισμό και κυρίως για αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, να αποτελούν φαινόμενα βίας και φανατισμού στα γήπεδα. Η σύνδεση του αθλητισμού με οικονομικά συμφέροντα οδήγησε σταδιακά στην εμπορευματοποίησή του, με αποτέλεσμα την παρακμή του αθλητικού πνεύματος. Για να απεμπλακεί ο αθλητισμός από νοσηρά φαινόμενα είναι απαραίτητη η βούληση και οι τολμηρές αποφάσεις της αθλητικής ηγεσίας. Επιπρόσθετα, το κύμα βίας που έχει κατακλύσει όλους τους τομείς της ζωής, καθιστά το σύγχρονο άνθρωπο ευάλωτο στην εκδήλωση βίαιων συμπεριφορών. Η έκρηξη των ποικιλόμορφων περιστατικών, θεραπεύεται με κατάλληλη αγωγή και παιδεία. Έτσι, θα καλλιεργηθούν αξίες, οι οποίες θα συμβάλλουν σε όλους τους τομείς και ιδιαίτερα στη διαμόρφωση του αθλητικού ιδεώδους.

Β.2.
α) Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως τρόπο πειθούς την επίκληση στη λογική.
Μέσα πειθούς αποτελούν τα τεκμήρια. Ως τεκμήρια χρησιμοποιούντα:
i. στατιστικά στοιχεία: «Μόνο ένας στενός πυρήνας που δεν υπερβαίνει το 10% του συνόλου..»
ii. πορίσματα ερευνών: «Οι σχετικές έρευνες για το προφίλ των ακραίων οπαδών… από το γενικό μέσο όρο.»
β)
- «εκφραστικότητα»: η χρήση εισαγωγικών προσδίδει ειρωνικό τόνο.
- «φανατισμός‐αφορμή‐ανεπαρκής αστυνόμευση»: με τη χρήση των εισαγωγικών μεταφέρονται αυτούσια τα πορίσματα ερευνών.
- «πρόκληση των αντίπαλων οπαδών» : με τη χρήση των εισαγωγικών μεταφέρονται αυτούσια τα πορίσματα ερευνών.

Β.3. Συνδυασμός μεθόδων:
-αναλογία: Η κατάσταση στα γήπεδα προσομοιάζει με αυτήν του πολέμου: «Είναι γνωστή η προσομοίωση της σημειολογίας του γηπέδου με την τελετουργία του πολέμου».
-παραδείγματα: «Οργανωμένες ομάδες ‐ σχηματισμοί οπαδών, τα χρώματα της κάθε ομάδας, σημαίες και άλλα σύμβολα, τύμπανα, φωνές, τραγούδια, συνθήματα, συνθέτουν την ατμόσφαιρα ενός σημαντικού αγώνα..το ποδόσφαιρο».

Β.4.
α) στοχεύουν : σκοπεύουν
συμβάλλουν : συνεισφέρουν, βοηθούν
δυσχεραίνουν : δυσκολεύουν
ομοιογενής : ομοιόμορφος
υπερβαίνει : ξεπερνά, υπερσκελίζει

β) συλλογικής : ατομικής
αυθόρμητη : παρακινούμενη
ισχυρών : αδύναμων
γενικό : ειδικό
αυξημένη : μειωμένη

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ
Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία
Προσφώνηση : Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί συμμαθητές και συμμαθήτριες,
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ: Α΄ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΚΦΥΛΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΙΔΕΩΔΟΥΣ
Στις μέρες μας διαπιστώνουμε ορισμένα αρνητικά, εκφυλιστικά φαινόμενα που δεν ταιριάζουν στο αθλητικό ιδεώδες. Τέτοια φαινόμενα απώλειας των υγιών και γνήσιων χαρακτηριστικών του αθλητισμού είναι:
• Η μετατροπή των φιλάθλων σε οπαδών.
• Η υποβάθμιση του «ευ αγωνίζεσθαι» με τη χρήση αθέμιτων μέσων (αναβολικές ουσίες) για τη νίκη, τη δόξα και το χρήμα.
• Η μετατροπή του αθλητισμού σε επικερδή επένδυση των επιχειρήσεων και των βιομηχανιών της ψυχαγωγίας.
• Η πολιτική εκμετάλλευση του αθλητισμού για την εξυπηρέτηση εθνικών και μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων (προπαγάνδα, προβολή πολιτικών προσώπων, κ.τ.λ.).
• Ο φανατισμός της μάζας μέσω του αθλητικού Τύπου.
• Η αποξένωση του αθλητή από την «αθλητική προσωπικότητα» και η ταύτιση του με «είδωλο».
• Οι αθλητές ενδιαφέρονται μόνο για τη νίκη (πρωταθλητισμός) κι όχι για τη συμμετοχή.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ: Β΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΙΔΕΩΔΟΥΣ
Για να περιοριστούν και να εξαλειφθούν τα φαινόμενα του εκφυλισμού του αθλητισμού επιβάλλεται:
Οικογένεια
• Γαλούχηση με ηθικά πρότυπα.

Σχολείο
• Αναβάθμιση της αθλητικής παιδείας.
• Αθλητικές εκδηλώσεις.

Μ.Μ.Ε.
• Προβολή του αθλητικού πνεύματος.
• Αποκάλυψη κρουσμάτων αδράνειας και διαφθοράς.
• Αντικειμενικότητα.
.
Αθλητές και παράγοντες
• Ηθική στάση και δράση.
• Αποσύνδεση του αθλητισμού από οικονομικά ή πολιτικά συμφέροντα.
Πολιτεία
• Προώθηση του ερασιτεχνικού και μαζικού αθλητισμού.
• Εξασφάλιση αναγκαίων αθλητικών υποδομών.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αποφώνηση : Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας