Αν ο Πύργος του Άιφελ θυμίζει το Παρίσι και η Αγιά Σοφιά την Κωνσταντινούπολη, αν τα γαλανά νερά φέρνουν στον νου εξωτικά μέρη στην Καραϊβική και μια μακαρονάδα κάποια γραφική ιταλική πόλη, αυτό συμβαίνει γιατί η νοητική ταύτιση προϋπάρχει της ρητής και γραπτής καταγραφής. Έτσι, ακόμα κι αν δεν υπήρχαν δημοσιογραφικά κείμενα ή τηλεοπτικό υλικό από τη δεκαετία του ’80 και του ’90 στο Γεντί Κουλέ, ξανά ο Ευγένιος Γκέραρντ θα θύμιζε τον ΟΦΗ, αλλά και το αντίστροφο.

Ο Ολλανδός, ο «Γκεραρντάκης», ένας «άνθρωπος-βουνό», όπως τον έλεγε ο Ντράγκαν Τζουγκάνοβιτς, έφυγε από τη ζωή πριν έναν χρόνο, όντας 77 ετών, σε μια εξέλιξη μάλλον αναμενόμενη χρονικά, που όμως διακοσμίστηκε με τον κατάλληλο τρόπο. Με ένα φιλικό παιχνίδι προς τιμήν του, με τον κόσμο στις κερκίδες να τον αποθεώνει και τους παλιούς του παίκτες, τα «παιδιά» του, στο γήπεδο να παίζουν για χάρη του, με το Ηράκλειο να τον χειροκροτεί όπως του άξιζε. Όλα αυτά τον Νοέμβριο του 2017, λίγες εβδομάδες πριν τον χαμό του και λίγους μήνες πριν τη διοικητική αναγέννηση του αγαπημένου του ΟΦΗ, που σήμερα τον θυμάται και τον αποχαιρετά ιδανικά, σε θέση σταθερή, ώστε να τιμά το παρελθόν του και να αισιοδοξεί για το μέλλον του.

Ο ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΗΣ ΓΚΕΡΑΡΝΤ

Γεννημένος στο Μπρούνζουμ της Ολλανδίας στις 7 Μαΐου 1940, ο Γκέραρντ βρέθηκε εξαρχής σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο. Στα 17 του ξεκίνησε να κλωτσάει τη μπάλα ως παίκτης της Λιμπούργκια, ενώ το 1963 πήρε μεταγραφή για τη Φορτούνα ’54, όπου αγωνίστηκε για τρία χρόνια, σκοράροντας 62 φορές σε 85 παιχνίδια σαν σέντερ φορ, πριν επιστρέψει στην πρώτη του ομάδα. Ο υποβιβασμός της Λιμπούργκια στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα το 1971 τον βρήκε «πιστό» σε αυτή και με τα χρώματά της αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1974 και σε ηλικία 34 ετών. Υπήρξε μέλος της Εθνικής ενόπλων δυνάμεων της Ολλανδίας, ενώ κλήθηκε και στους «οράνιε» το 1964, δίχως πάντως να πραγματοποιήσει το ντεμπούτο του με τα χρώματά τους.

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Ήδη από τα χρόνια του ως παίκτης, ο Γκέραρντ «λοξοκοιτούσε» προς τον πάγκο και συγκεκριμένα την άκρη του. Πρόλαβε να παρακολουθήσει μαθήματα στο Αθλητικό Πανεπιστήμιο της Κολωνίας, παίρνοντας πιστοποιήσεις στην ποδοσφαιρική εξειδίκευση και δρομολογώντας ουσιαστικά την εξέλιξή του μετά το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας. Η λήξη της το 1974 τον βρήκε ως κάτοχο του τίτλου «Fussballlehrer» (μτφ «Δάσκαλος ποδοσφαίρου»), που είναι ο ανώτερος σε ποδοσφαιρικό πτυχίο στη Γερμανία. Λίγες εβδομάδες αργότερα προσελήφθη από τη Ρόντα ως μέλος του προπονητικού τιμ και τεχνικός της ομάδας Νέων του συλλόγου. Υπό την επίβλεψη προπονητών όπως ο Μπερτ Γιάκομπς, Πιτ ντε Βίζερ, Χανς Άιγκενμπροκ και Φρανς Κέρβερ, εξελίχθηκε για 11 σεζόν. Τότε ένιωσε την ανάγκη να αναλάβει τα ηνία ως «αφεντικό» σε κάποια ομάδα. Η τύχη του και η ικανότητά του τον οδήγησαν στη σωστή επιλογή.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: ΠΡΟΠΟΝΗΤΗΣ ΟΦΗ

Κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει αν ήταν η ορθότερη που θα μπορούσε να κάνει. Πόσο εύκολα όμως μπορεί κάποιος να φανταστεί καλύτερη εξέλιξη για τον Ολλανδό, Βορειοευρωπαίο Γκέραρντ, που πήρε την απόφαση αναλάβει τον ΟΦΗ της Κρήτης, της Α’ Εθνικής, του ελληνικού πρωταθλήματος; Να γνωρίσει ένα μέρος που θα λάτρευε, όπου θα «έχτιζε» τη ζωή του, όχι μόνο την ποδοσφαιρική; Ένα μέρος που θα τον αποθέωνε, θα τον αγκάλιαζε και θα τον συντρόφευε ως τις τελευταίες του στιγμές στη ζωή.

Η σεζόν 1985/86 βρήκε την οικογένεια Βαρδινογιάννη να καταλήγει στην επιλογή του Γκέραρντ για τη θέση του προπονητή. Ο Ολλανδός έφευγε 3.041 χιλιόμετρα μακριά από τον τόπο που γεννήθηκε, για να «ριζώσει» τελικά στον τόπο που θα αγαπούσε σαν να ήταν δικός του. Ή μήπως η έκφραση είναι ατυχής; Πότε είναι «δικός» σου ένας τόπος;

Το Ηράκλειο πάντως σίγουρα ήταν η «πατρίδα», δεύτερη ή και πρώτη, δεν έχει σημασία, του Γκέραρντ. Στον ΟΦΗ ο Ολλανδός πέτυχε κάτι που σήμερα φαντάζει ασύλληπτο: έμεινε στον πάγκο του για 15 συναπτά έτη. Δεν είναι τόσο το ρεκόρ, ότι δηλαδή ουδείς άλλος έχει καταφέρει κάτι αντίστοιχο σε ελληνική ομάδα. Είναι η αντανάκλασή του στους Ομιλίτες, που απέκτησαν τον δικό τους «Πύργο του Άιφελ», δηλαδή το τοπόσημό τους.

Εγχώριες και ευρωπαϊκές επιτυχίες σημάδεψαν την παραμονή του «Γκεραρντάκη» στο Γεντί Κουλέ, στα αδιαμφισβήτητα «χρυσά» χρόνια του ΟΦΗ. Η δεύτερη θέση του 1986, όταν ήδη με το «καλημέρα» είχε κάνει τους «μελανόλευκους» μέγεθος υπολογίσμο μπροστά σε Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό, ΑΕΚ, ΠΑΟΚ. Η τρίτη θέση την επόμενη σεζόν, σε μια επιτυχία με διάρκεια. Το Κύπελλο Ελλάδας του 1987 απέναντι στον Ηρακλή, στην πρώτη κούπα του συλλόγου, που πανηγυρίστηκε έξαλλα από μια ολόκληρη κοινωνία. Η φάση των 16 στο Κύπελλο UEFA της σεζόν 1987/88. Το Βαλκανικό Κύπελλο του 1989, η πρώτη σημαντική διεθνής επιτυχία του ΟΦΗ, που ήρθε σε συνέχεια των προηγούμενων και επιτονίζοντας τη «μαγική» πενταετία ως το 1990, που οι Κρητικοί έπαιξαν ξανά στον τελικό Κυπέλλου, χάνοντας ωστόσο από τον Ολυμπιακό. Η επική πρόκριση στους 16 του Κυπέλλου UEFA τη σεζόν 1993-94 απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης.

ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΟΦΗ

Ο Γκέραρντ έμεινε στον ΟΦΗ ως το 2000, όταν αρχικά μετατέθηκε στη θέση του ποδοσφαιρικού διευθυντή και στη συνέχεια απομακρύνθηκε κι από κει. Επί των ημερών του οι Ηρακλειώτες έδωσαν 382 παιχνίδια με 174 νίκες, 77 ισοπαλίες κι 131 ήττες και ποσοστό νικών 45.55%! Έκλεισε έναν «κύκλο» γεμάτο επιτυχίες, ταυτίζοντας την παρουσία του με την ομάδα και έχοντας καταφέρει να βάλει τον ΟΦΗ στον ελληνικό ποδοσφαιρικό χάρτη ως μέγεθος και όχι απλώς σαν μια ακόμα ομάδα.

Η επιρροή του στην πορεία του συλλόγου αποδεικνύεται από την παρακμή που αυτός έζησε στα χρόνια που ακολούθησαν την αποχώρησή του. Χρεοκοπίες, κακές αγωνιστικές επιδόσεις, υποβιβασμοί και περιπέτειες συνθέτουν την –σχεδόν- 20ετία ως σήμερα, με τον ΟΦΗ να ζει με τις μνήμες του παρελθόντος, το οποίο θέλει ξανά να μιμηθεί.

Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που λατρεύτηκε τόσο ο Γκέραρντ στο Ηράκλειο, όπου έζησε και μετά την απόσυρσή του από τους πάγκους, μετά τα σύντομα περάσματα από την ΑΕΚ (2001), ΑΠΟΕΛ (2001/2002), όπου κατέκτησε μάλιστα το πρωτάθλημα Κύπρου, Ηρακλή (2002-04) και Παναχαϊκή (2010). Ακριβώς επειδή θύμιζε τις παλιές, σπουδαίες «μέρες», αυτές που κανείς οπαδός του ΟΦΗ δεν θέλει να ξεχάσει.

Αντίστοιχα, η αγάπη αυτή ήταν που έκανε τον Ολλανδό να βαφτιστεί Έλληνας, να ζήσει στην Κρήτη και να αποκτήσει ελληνική υπηκοότητα. Έχοντας μια κόρη από τον πρώτο γάμο του και ένα γιο από το δεύτερο γάμο του, ο Γκέραρντ παντρεύτηκε για τρίτη φορά, αυτή τη φορά στην Ελλάδα, την Κατερίνα το 2004 και έγινε μόνιμος κάτοικος της Κρήτης. Ήταν τόσο χαρακτηριστική η αγάπη του για το νησί, που ο ίδιος προσέδωσε στον εαυτό του το επώνυμο «Γκεραρντάκης», ξεκίνησε το δικό του οινοποιείο με τη συγκεκριμένη ονομασία και η Ελιά έγινε ο τόπος που τον φιλοξένησε ως τις 2 Ιανουαρίου 2017, όταν πια έφυγε από τη ζωή.

Διαβάστε ακόμα: Ευχαριστούμε Ευγένιε Γκέραρντ

Μια εκφυλιστική ασθένεια του εγκεφάλου τον ταλαιπώρησε τα τελευταία χρόνια, ωστόσο ακόμα και τότε, κανείς δεν τον ξέχασε. Σίγουρα δεν τον ξέχασαν ο Πουρσανίδης, ο Σαμαράς, ο Μαχλάς, ο Παπαδόπουλος, ο Σηφάκης, ο Κιάσσος, ο Τζουγκάνοβιτς, ο Ισις, ο Νιόπλιας, ο Μαρινάκης και τόσοι άλλοι παίκτες, που έγιναν στα χέρια του άνδρες και ποδοσφαιριστές. «Τα παιδιά του Γκέραρντ», όπως ονομάστηκαν τον Νοέμβριο του 2017, όταν με πρωτοβουλία του πρώτου και σημερινού αντιπροέδρου της ΠΑΕ ΟΦΗ, διοργανώθηκε ένα φιλικό παιχνίδι προς τιμήν του.

«Ήταν αυτός που μας ένωσε, αυτός που μας πίστεψε. Τίποτα απ’ όσα έγιναν δεν θα υπήρχαν χωρίς εκείνον. Απώλεια είναι όταν τον ξεχάσουμε, ο Ευγένιος δεν έχει φύγει και δεν θα φύγει ποτέ», έλεγε πριν λίγες μέρες, στο μνημόσυνό του ο Πουρσανίδης, περιλαμβάνοντας την ουσία της παρουσίας του Γκέραρντ σε λίγες λέξεις. Ό,τι ήταν για την Εθνική Ελλάδας ο Ρεχάγκελ υπήρξε κατ’ αναλογία και αντίστοιχα ο Ολλανδός για τους Κρητικούς.

Έναν χρόνο μετά τον θάνατό του, κανείς δεν τον έχει ξεχάσει και για την τοπική κοινωνία, η διοίκηση της ΠΑΕ και ο τρόπος με τον οποίο ο ΟΦΗ οργανώνεται ξανά, με ισχυρή διοίκηση και οικονομική ασφάλεια, αποτελεί έμπνευση βασισμένη στη δουλειά του Γκέραρντ στον σύλλογο. Γι’ αυτό και δεν τον ξεχνά κανείς, γιατί, όπως είπε και ο Πουρσανίδης, η λησμονιά είναι η απώλεια.

«Φως είσαι του Αθλητισμού μα και του ήθους Έγκε

στην Κρήτη που σ' αγάπησε συνέχισε και φέγγε»

«Του Δία είσαι απόγονος και γιός του Ψηλορείτη

ο ΟΦΗ ήταν αφορμή κι ερίζωσες στη Κρήτη»

«Η γνώση με το ήθος σου κι οι όμορφοι σου τρόποι

τον ΟΦΗ κάμανε τρανό σε όλη την Ευρώπη»

«Πόσα παιδιά στα χέρια σου έχουνε μάθει μπάλα

και τα 'μαθες να περπατούν με τα δικά σου ζάλα»

«Όλοι οι ποδοσφαιριστές που θεωρείς παιδιά σου

για σένα απόψε παίζουνε στην όμορφη βραδιά σου»

«Βερα, Ίσις, Τζουγκάνοβιτς, ήρθαν από τα ξένα

για την αποψινή βραδιά να παίξουνε για σένα»

«Είναι μεγάλο γεγονός τ' αποψινό παιχνίδι

και φέρει την υπογραφή Ηλία Πουρσανίδη».

(Στίχοι Μανόλης Μακριδάκης, Μουσική Κωνσταντίνος Νοδαράκης, Πηγή: Nέα Κρήτη)